Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle is geboren onder de naam Catherine Marie-Agnès Fal de Saint Phalle op 29 oktober 1930 in het Franse dorpje Neuilly-sur-Seine en overlijdt op 21 mei 2002 in La Jolla, Californië, USA. Ze is een Frans-Amerikaanse kunstschilderes, maar ook bekend vanwege haar sculpturen.
Van bankier naar schilder
Niki de Saint Phalle heeft een Franse vader en een Amerikaanse moeder. Ze groeit op in een katholiek bankiersgezin, waarmee ze verhuist naar het Amerikaanse New York op het moment dat ze drie jaar oud is. Daar brengt ze haar jeugd door. Op haar elfde raakt zij getraumatiseerd als gevolg van seksueel misbruik door haar vader. Niki trouwt al vroeg, met de Amerikaanse schrijver Harry Mathews. Hij is een jeugdvriend van haar en ze krijgen twee kinderen. Begin jaren ‘50 verhuist het gezin naar Europa. Daar krijgt Niki de Saint Phalle een zenuwinzinking en ontdekt ze het schilderen. Ze besluit kunstenares te worden. Als kunstenaar is ze autodidact. Later leert ze in Parijs kunstenaar Jean Tinguely kennen, met wie ze hertrouwt.
Werken van Niki de Saint Phalle
Vanaf 1956 creëert De Saint Phalle haar eerste reliëfs in gips en andere materialen. Aanvankelijk exposeert ze met veel agressieve, ‘mannelijk’ aandoende collages van gevonden voorwerpen als geweren en pistolen. Geïnspireerd door het feminisme maakt ze assemblages waarin vrouwenrollen worden ontleed. In 1960 wordt Niki lid van de groep nieuw-realisten. Daar maakt ze begin jaren zestig naam als action painter met haar schiethappenings. Tijdens deze happenings bevestigt ze met verf gevulde (witte) voorwerpen op houten panelen, die ze lek schiet met een jachtgeweer.
Het beroemdste werk van Niki de Saint Phalle
In het midden van de jaren zestig introduceert De Saint Phalle de eerste versie van de oervrouw, de ‘Nana’s’. Haar Nanafiguren, expressieve in felle kleuren beschilderde manshoge vrouwenbeelden in polyester, zijn wereldberoemd en veroorzaakten ophef in de moderne kunstwereld. Kunstenares Niki de Saint Phalle wil laten zien dat ook een kind plezier kan beleven aan haar werk. Zo laat ze haar dochter meehelpen bij het maken van de Nana’s. Speelmogelijkheden zijn er voor kinderen bijvoorbeeld in haar Nana-droomhuis, waarin de tong van het monster een glijbaan is. In dezelfde stijl ontwerpt ze in 1983 de ‘Strawinsky-Fontein’ bij het Centre Pompidou in Parijs, samen met Jean Tinguely. Dit werk zet haar internationaal op de kaart. Ze krijgt haar kans om haar droom in vervulling te laten gaan, want niet veel later ontwerpt ze vanuit haar woning in Garaciccho ‘Il Giardino del Tarrochi’ (De Tarot-tuin) in Toscane, Italië. Ze werkt vijftien jaar aan figuren uit de tarotkaarten, waarmee ze haar beeldenpark vult. Er zijn rond Nice verschillende werken van Niki de Saint Phalle te vinden, onder andere in de tuin van het bekende hotel Negresco in Nice. Drie van haar werken bevinden zich in het Skulpturenpark Kulturforum Würth in de Zwitserse stad Chur. In Valbonne, Zuid-Frankrijk, is het daar gebouwde Collège de Valbonne naar haar vernoemd.


Gezondheid
Het vele gieten in polyester en plastic en daarmee het voortdurend inademen van giftige dampen speelt haar op den duur parten, zodat Niki voor haar gezondheid een behoorlijk aantal jaren in Zwitserland verblijft. Wanneer haar man Tinguely sterft op 30 augustus 1991, verhuist ze naar San Diego in Californië vanwege de schone lucht. Daar overlijdt ze op 21 mei 2002 na een lang ziekbed op 71-jarige leeftijd.
Wij hebben twee werken van Niki de Saint Phalle in huis, te weten de “Pouf Serpent” en de “Nana Ange”. Dit zijn een poef en een vaas met het bekende Nana figuur, gemaakt van polyester.

0 products